Ebu’l Fida Mısır’da yetişen Müslüman tarih ve coğrafya alimi. İsmi, İsmail bin Ali bin Mahmud bin Ömer olup, lakabı İmamüddin’dir. Ebü’l-Fida künyesiyle Ünlü oldu. 1273 (H.672) senesinde Şam’da doğdu. Babası, zamanın önde gelen komutanlarındandı. İyi bir eğitim gördü. On iki yaşında Markab Muhasarasında bulundu ve çok yararlılıklar gösterdi. Daha sonra Akka ve Humus kalelerinin fethine katıldı. Sultan Baybars’ın Haleb’e gönderdiği orduda, bazı birliklere komuta etti. Malatya’da Moğollarla yapılan gazalarda büyük mücadele örneği gösterdi. Bu başarılarından dolayı kendisine Hama emirliği ve Malik-ül-Müeyyed ünvanı verildi. 1331 (H.732) senesinde Hama’da vefat etti.
Ebü’l-Fida, yaşadığı ve karşılaştığı vak’aları yazmasıyla Ünlü oldu. Tarih ilmi sahasında en çok tanınan eseri İbn-i Esir’in El-Kamil fit- Tarih adlı ünlü eserinin bir devamı mahiyetinde olan Muhtasaru Tarih-il- Beşer’dir. İlk peygamber ve ilk insan adem aleyhisselamdan başlayarak, 1328 (H.729) senesine kadar olan hadiselere yer vermiştir. Eser, batı dillerine tercüme edildi. 1870 senesinde İstanbul’da, 1908 senesinde de Mısır’da basıldı.
Ebü’l-Fida’nın bir diğer mühim eseri 1316-1321 seneleri arasında yazdığı Takvim-il-Büldan’dır. Yirmi sekiz bölümden ibaret, genel coğrafya kitabıdır. Mukaddimeden sonra, yeryüzünün ırmaklarını, göllerini, denizlerini ve dağlarını tanıtır. Metin, bir takım cetvelleri de ihtiva etmektedir. Bu cetvellerde, yer adları ile bunların coğrafi koordinatları gösterilmiştir. Ebü’l-Fida, bu eserinde Batlemyüs, İdrisi, İbn-i Havkal, İstahri ve Biruni’nin eserlerinden faydalanmıştır. Özellikle İbn-i Sa’id el-Mağribi’nin Kitabu Bast-il-Erd fit-Tul vel-Arz adlı eserinden istifade etmiştir. Bu kitap, İdrisi’nin eserinden sonra coğrafya alanında en Ünlü olandır. Bir ara Mekke’ye giden Ebü’l-Fida, çölde karşılaştığı hadiseleri, yaptığı avları, ilgi çekici bir tazda kitabında yazmıştır. Eser, Reinaud ve De Slane tarafından 1840 senesinde neşredilmiştir. Fransızca tercümesi 1848-1883 seneleri arasında yayınlanmıştır.
Avrupalı tarihçi Carra de Vaux onun hakkında; “Büyük bir komutan olmasına rağmen kaleminin parlaklığı kılıcının gücünü gölgede bıraktı.” demektedir.
