Yüzbinlerce öğrencinin uzun süredir emek göstererek hazırlık yaptığı Liseye Geçiş Sınavı 06.06.2021 tarihinde gerçekleştirildi. Pandemi sürecinin devam etmesi sebebiyle yarı uzaktan eğitim yarı yüz yüze desteği ile çalışmalarını devam ettiren, çabalayan öğretmenlerimiz ve öğrencilerimiz bir sınav sürecini daha tamamlamış bulunmakta. Sınav sonrası yaptığımız görüşmeler ve gözlemler dikkate alındığında uzaktan eğitim ve yüz yüze eğitim desteği ile sınava hazırlık süreci öğretmen, öğrenci ve velileri zorlardı. Normal zamanda da sınav sürecinde kaygı yaşayan öğrenciler, süreci yarı uzaktan yarı yüz yüze tamamlarken geçişlerde uyum problemi yaşadığı gözlemlendi. Kimi öğrenci bu süreci planlayarak fırsata çevirirken kimi öğrenci de bu süreci kendi başına yönetmekte güçlük çekti. Bu durum göz önünde bulundurulduğunda sınav esnasında öğrencinin akademik performansı büyük etkiye sahipken aynı zamanda psikolojik hazır bulunuşluluğun yüksek olması da sınav sonuçları üstünde önemli etkiye sahip olduğu teğet edildi.
Bütün bu değerlendirmeler sınav öncesi ve sınav esnasında öğrencileri etkileyebilecek etkenlerken bunlarla beraber ders ders sınav soruları da ele alınmalıdır.
Türkçe öğretmenleri ve öğrencilerin sorular hakkındaki yorumları dikkate alındığında sorular MEB’in yaptığı açıklamanın paralelinde olmuştur. Dil bilgisi kazanımlarından daha önce de belirtildiği üzere soru sorulmamıştır. Yazım Kuralları ve Noktalama İşaretleri, Söz Sanatları gibi konular kılavuzda yer almasına rağmen bu konularla ilgili soru sorulmadı. Genel olarak Türkçe sorularının kolay, zor ve orta seviyede olacak şekilde hazırlandığı görüldü. Daha önceden yayımlanan örnek sorularla tam bir uyum söz konusu değildi. Sorular daha ziyade Sözcükte Anlam, Parçada Anlam, Grafik Yorumlama, Mantık Muhakeme gibi konulardan çıktı. Ayrıca sınavda çoklu soruya da yer verilmediği görüldü. Çeldiricisi güçlü ve dikkat gerektiren sorulara yer verildiği görüldü. Sınavın asıl belirleyicisi Mantık Muhakeme ve Grafik Okuma soruları olacaktır kanaatindeyiz. Bu sınav da bir kez daha kitap okumanın başarıdaki etkisini ve önemini bir kez daha ortaya koymuştur. İnkılâp Tarihi dersinde ise 8.sınıf programına uygun olarak hazırlanmakla beraber bu seneki sınavda 7.Üniteden herhangi bir soru sorulmadığı gözlemlenmiştir. Örnek sorular da verildiği gibi sorular, alan ve kavram bilgisini ölçen, öğrencilerde düşünme becerisi, sorgulayıcı yaklaşım ve harita okuma becerisini ölçecek sorulardan seçilmiş. Alan ve kavram bilgisi üzerine hazırlanan sorular, bilgiyi ölçmenin yanında özelde de öğrencinin tarihi bilgilerini analiz edebilme yeteneğini ölçmeye yönelik hazırlanmış. Genel anlamda belirleyici birkaç sorunun yanında zor olmayan ve kazanım eksiği olmayan öğrencilerin rahatlıkla yapabileceği bir sınav olmuştur. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi soruları ise 8.sınıf programına uygun olarak hazırlanmakla beraber bu seneki sınavda 5.Üniteden herhangi bir soru sorulmadığı gözlemlenmiştir. Örnek sorularda verildiği gibi sorular düşünme becerisini ölçer niteliktedir. Ancak kavram bilgisini ölçer nitelikte soruların olmadığı gözlemlenmiştir. Genel anlamda belirleyici birkaç sorunun yanında zor olmayan ve kazanım eksiği olmayan öğrencilerin rahatlıkla yapabileceği bir sınav olmuştur. İngilizce dersinde ise bu sene yapılan sınav neticesinde sorulan sorular beklentilere göre oldukça kolaydı. Hemen hemen her öğrencinin hiç de zorlanmadan yapabileceği türdendi. Sayısal oturumdan, Matematik dersi ele alındığında ise kolay soruların yanı sıra zor ve çelişkili olduğu görülmüştür. 20 soruda 4-5 soru belirleyici olarak sorulmuş. Soru içeriğini dikkatli okumayan öğrencilerin bazı kolay soruları da yanlış cevapladığı gözlemlendi. Her sene olduğu gibi bu sene de matematik soruları öğrencileri zorlamış. Son olarak Fen Bilimleri dersinde ise bu sene çok güçlü çeldiriciler olan sorulardan hazırlanmış. Öğrencilerin okuduğunu anlama ve çıkarım yapabilme becerisi ön planda tutulmuş. Sorular da görsel kullanımı azaltılmış. Bu da okuduğunu anlamayı daha çok ön plana çıkarmış. MEB örnek sorularda ise daha çok görseli olan sorulardan oluştuğu ve konu dağılımı olarak tam olarak dengeli olmadığına değinildi. Öğrencilerin tüm ünitelerden sorumlu olduğu defalarca söylenmesine rağmen maalesef son üniteden soru sorulmamıştır. Bu durum öğrenci ve veli açısından o ünite için harcanan enerjinin boşa gittiğini düşündürebilir.
Genel olarak 2021 Liseye Geçiş Sınavını ele aldığımızda ise okuma alışkanlığı olan ve yorumlama becerisi kuvvetli olan öğrencileri avantajlı olmuştur. Bu sene ki sınavın belirleyici ise sayısal dersleri olacak gibi görünüyor. Sadece sorular ve başarı penceresinden bakıp değerlendiremediğimiz bu sınav sürecinde öğrencilerimizin psikolojileri ve hazır bulunuşlulukları da göz önünde bulundurulmalıdır. Liselere yerleşme kısmında yüzdelik dilimler öğrenciler için asıl belirleyiciler olacaktır.
Bu zorlu süreçte çabalayan, emek gösteren bütün öğrencilerimizin hayırlı sonuçlar alması ümidiyle.
